Hiện nay, đất HNK đang đóng một vai trò hết sức quan trọng đối với việc phát triển nông nghiệp và đảm bảo nguồn lương thực cho quốc gia. Loại đất này thuộc nhóm đất nông nghiệp trong hệ thống đất đai của Việt Nam. Vậy bạn khái niệm đất HNK là gì? Và đất này có chuyển mục đích sử dụng lên đất thổ cư được không?
1. Đất HNK là gì?
Đất HNK là loại đất trồng cây hàng năm thuộc nhóm đất nông nghiệp trong hệ thống đất đai Việt Nam. Loại đất này có mục đích sử dụng dùng để trồng cây nông nghiệp ngắn hạn. Đây là những loại cây có thời gian sinh trưởng đến khi thu hoạch không quá một năm. Những loại cây này thường là đay, mía, cói,…
Những loại cây trồng trên đất này thường là rau, hoa, đậu, lúa ngắn ngày, ngô, khoai, sắn và các loại cây lương thực khác có chu kỳ thu hoạch nhanh. Đất HNK thường được phân bố chủ yếu ở các vùng đồng bằng và nông thôn, nơi có điều kiện khí hậu và đất đai thích hợp cho việc canh tác các loại cây trồng này.
Tuy nhiên, theo quy định của Thông tư 25/2014/TT-BTNMT có hiệu lực từ ngày 05/7/2014, thay thế Thông tư 09/2007/TT-BTNMT, ký hiệu đất HNK đã bị bãi bỏ và không còn được sử dụng nữa.
2. Thời hạn sử dụng đất HNK là bao lâu?
Sau khi nắm bắt được chính xác về định nghĩa đất HNK là gì bạn cần nắm được thời gian sử dụng của loại đất này. Căn cứ theo quy định tại Điều 126 Luật Đất đai 2013 quy định thời hạn sử dụng đất HNK cho hộ gia đình và cá nhân trực tiếp làm nông nghiệp là 50 năm. Khi hết thời hạn này, nếu vẫn có nhu cầu tiếp tục sử dụng, họ có thể được gia hạn thêm 50 năm mà không cần phải thực hiện các thủ tục gia hạn.
Đối với trường hợp hộ gia đình hoặc cá nhân thuê đất nông nghiệp để trồng cây ngắn ngày, thời hạn thuê cũng không vượt quá 50 năm. Sau khi kết thúc thời hạn thuê, nếu có nhu cầu, Nhà nước sẽ xem xét và có thể tiếp tục gia hạn thời gian sử dụng đất.
3. Sự khác biệt giữa đất CLN và đất HNK là gì?
Vậy sự khác biệt giữa đất CLN và đất HNK là gì? Sự khác biệt giữa đất HNK và CLN nằm ở loại cây trồng.
- Đối với HNK, đất trồng cây hàng năm khác, được sử dụng để canh tác những loại cây có thời gian sinh trưởng ngắn, thường không quá 1 năm. Các loại cây trồng theo luân phiên gieo trồng và được thu hoạch theo mùa vụ. Một số loại cây được trồng nhiều trên loại đất này có thể kể đến như khoai, mía, cói, đa, ngô,…
- Trong khi đó, đất CLN là đất trồng cây lâu năm, dành cho việc trồng những loại cây có chu kỳ sinh trưởng dài hơn 1 năm. Những loại cây này thường được chăm sóc và thu hoạch trong 1 vài năm. Một số cây thường được trồng trên đất CLN phổ biến thường bao gồm các cây công nghiệp lâu năm, các cây dược liệu lâu năm, cây ăn quả lâu năm, cây lấy gỗ hay làm bóng mát, tạo cảnh quan.
4. Đất HNK có lên thổ cư được không?
Từ định nghĩa HNK là đất gì có thể nhận thấy nhu cầu chuyển đổi mục đích sử dụng lên đất thổ cư để xây nhà của người dân rất cao. Hiện nay, đất HNK hoàn toàn có thể chuyển đổi thành đất thổ cư nếu như người sử dụng đất đáp ứng được đầy đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật. Chủ sở hữu chỉ được phép xây dựng nhà ở trên đất HNK sau khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận việc chuyển mục đích sử dụng đất.
Theo Điều 52 của Luật Đất đai 2013, để được giao đất, cho thuê đất hoặc chuyển mục đích sử dụng đất, cần phải đáp ứng các điều kiện sau:
- Kế hoạch quy hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt,
- Nhu cầu sử dụng đất phải được thể hiện rõ trong dự án đầu tư, đơn xin giao đất, thuê đất hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng đất.
Ngoài ra, theo Điều 57 của Luật Đất đai 2013, những trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất cần sự chấp thuận từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền bao gồm:
“Chuyển đất trồng lúa sang đất trồng đất trồng rừng, cây lâu năm, đất làm muối hoặc đất nuôi trồng thủy sản.
Chuyển đất trồng cây hàng năm khác sang đất làm muối hoặc đất nuôi trồng thủy sản dưới hình thức ao, hồ, đầm hoặc đất nuôi trồng thủy sản nước mặn.
Đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất sang sử dụng vào những mục đích khác trong nhóm đất nông nghiệp.
Chuyển đất nông nghiệp sang loại đất phi nông nghiệp.
Chuyển đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất sang đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao đất có thu tiền thuê đất hoặc sử dụng đất.
Chuyển đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở.
Chuyển đất xây dựng công trình sự nghiệp, đất sử dụng vào mục đích công cộng có mục đích kinh doanh hay đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp không phải là đất thương mại, dịch vụ sang đất thương mại, dịch vụ; chuyển đất thương mại, dịch vụ, đất xây dựng công trình sự nghiệp sang đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp.”
5. Trình tự, thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất trồng cây hàng năm khác
Sau khi mảnh đất HNK của bạn đã đủ điều kiện chuyển đổi mục đích sử dụng lên đất thổ cư. Bước tiếp theo bạn cần phải chuẩn bị đầy đủ hồ sơ thủ tục và thực hiện theo đúng trình tự chuyển đổi. Sau đây là chi tiết thủ tục mà Datxanhdongnambo gợi ý giúp quá trình chuyển đổi mục đích của bạn nhanh chóng hơn.
Bước 1: Chuẩn bị đầy đủ bộ hồ sơ mà cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu bao gồm:
- Đơn đăng ký về biến động đất đai.
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và những tài sản khác gắn liền với đất.
- Bản sao công chứng những giấy tờ tùy thân của chủ sở hữu.
Những giấy tờ này là các tài liệu quan trọng. Làm căn cứ để thực hiện thủ tục và đảm bảo tính chính xác trong quá trình xử lý biến động đất đai của bạn. Ngoài ra, trong quá trình thực hiện thẩm định và phê duyệt, nếu cần thêm giấy tờ nào bạn sẽ được cán bộ hướng dẫn bổ sung.
Bước 2: Người sử dụng đất nộp bộ hồ sơ đã chuẩn bị trước đó đến Cơ quan Tài nguyên và Môi trường.
Bước 3: Cơ quan Tài nguyên và Môi trường tiếp nhận và xử lý hồ sơ bao gồm các bước sau:
- Thẩm định hồ sơ
- Tiến hành xác minh tại thực địa và đánh giá nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất
- Hướng dẫn cho người sử dụng đất thực hiện những nghĩa vụ tài chính
- Trình Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền để xét duyệt việc chuyển mục đích sử dụng đất
- Chỉ đạo cập nhật và chỉnh lý hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu đất đai.
Bước 4: Người sử dụng đất hoàn thành các nghĩa vụ tài chính theo hướng dẫn của Cơ quan Tài nguyên và Môi trường.
Bước 5: Cơ quan có thẩm quyền sẽ trả kết quả trong thời gian không quá 15 ngày (không tính ngày nghỉ lễ) kể từ ngày nhận hồ sơ hợp lệ, và không quá 25 ngày đối với các khu vực như xã miền núi, hải đảo, vùng sâu vùng xa, hoặc các vùng có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn.
Bước 6: Sau khi nhận kết quả, người sử dụng đất chuẩn bị và nộp hồ sơ đăng ký biến động đất đai lên Cơ quan Tài nguyên và Môi trường.
Hiểu rõ định nghĩa đất HNK là gì cùng với những thông tin quan trọng xoay quanh loại đất này là điều cần thiết. Người dân sở hữu đất HNK có thể tận dụng hiệu quả nguồn tài nguyên đất đai. Đồng thời đảm bảo tuân thủ pháp luật trong quá trình chuyển đổi mục đích sử dụng đất nền khi cần thiết.
