Căn cứ theo QĐ số 163/ QĐ – UBND tỉnh Lâm Đồng về các Danh mục cây trồng thì cây lâu năm bao gồm được chia ra thành cây công nghiệp, cây ăn quả và cây cảnh quan. Trong đó, mỗi nhóm liệt kê các loại cây tương ứng, giải đáp chi tiết cho thắc mắc của người dân về “cây lâu năm gồm những cây gì”.
1. Cây công nghiệp lâu năm gồm những cây gì?
Theo quy định, cây công nghiệp lâu năm là nhóm cây được trồng trong thời gian dài để lấy gỗ, nhựa, tinh dầu hoặc các sản phẩm khác phục vụ cho sản xuất công nghiệp. Có thể kể đến các loại đây như sau:
- Cây lấy nhựa: Cao su là loại cây công nghiệp chủ lực, được trồng rất nhiều ở các tỉnh vùng Đông Nam Bộ như Bình Phước, Bình Dương, Tây Ninh và Vũng Tàu. Những năm gần đây, diện tích trồng cao su có xu hướng ngày càng mở rộng do nhu cầu và sản lượng tăng để lấy mủ – nguyên liệu chính phục vụ sản xuất cao su.
- Cây cho hạt và quả: Đây là nhóm cây chủ yếu, bao gồm:
Cây ca cao lấy trái để chế biến thành bột, bơ, sản xuất socola
Cà phê cho hạt nghiền thành bột để pha chế đồ uống
Hạt điều, Mắc ca thu hoạch hạt để xuất khẩu, nguyên liệu thô cho các loại bánh kẹo hoặc chế biến thành hạt đóng gói,….
- Cây lấy lá: Chè và dâu tằm. Lá chè thu hoạch sấy khô thành trà và lá dâu tằm dùng để nuôi tằm lấy tơ.
- Cây cho gia vị: Quả hồ tiêu được dùng làm gia vị, tạo hương vị cay nồng cho các món ăn.
2. Cây ăn quả lâu năm gồm những cây gì?
Bên cạnh nhóm cây phục vụ mục đích sản xuất, các cây lâu năm còn bao gồm cả số lượng lớn các cây ăn quả. Để trả lời ngắn gọn nhất cho câu hỏi “cây lâu năm gồm những cây gì” thì bạn có thể theo dõi bảng phân loại dưới đây:
Bảng 1. Cây lấy quả phục vụ mục đích thương mại
| Đặc điểm | |
| Có giá trị kinh tế cao | Được trồng với số lượng lớn để tiêu dùng và xuất khẩu.
Các loại hoa quả đặc sản Việt Nam và Đông Nam Á, chất lượng cao và được nhiều người ưa chuộng Bao gồm: Sầu riêng, bơ, chôm chôm, nhãn, vải |
| Phổ thông | Các loại cây trái quen thuộc, trồng rộng rãi và có mặt quanh năm: Cam, quýt, bưởi, xoài, thanh long |
| Theo mùa | Mùa vụ ngắn, sản lượng hạn chế, chỉ thu hoạch được 1 – 2 lần/ năm.
Có thể kể đến: Măng cụt, mận, hồng, hồng xiêm |
Bảng 2. Cây lấy quả trồng trong phạm vi gia đình
| Đặc điểm | |
| Dễ trồng | Thích hợp với nhiều loại đất và điều kiện khí hậu
Trồng trong nhà để gia đình ăn hoặc buôn bán nhỏ như ổi, mãng cầu |
| Nhiều công dụng | Ngoài quả, các bộ phận khác của cây cũng có thể được tận dụng để chế biến món ăn như mít, mãng cầu |
3. Cây lâu năm gồm những cây gì?
Ngoài các loại cây kể trên, các cơ quan thẩm quyền còn tách ra nhóm cây lâu năm theo mục đích sử dụng dưới đây:
- Cây lấy gỗ:
- Cây gỗ quý: Cẩm lai, gió trầm, bời lời, sao, huỳnh đàn. Với đặc trưng là các loại cây gỗ cứng, vân to, đẹp, chúng được trồng để làm điêu khắc đồ gỗ, làm nhà cửa hoặc sản xuất đồ thủ công mỹ nghệ.
- Cây gỗ công nghiệp: Thông 3 lá, keo, bạch đàn, xà cừ. Đây là các loại cây sinh trưởng nhanh, chất liệu gỗ mềm, thích hợp để sản xuất giấy, ván ép hoặc nguyên liệu cho các ngành công nghiệp khác.
- Cây bóng mát: Keo, bạch đàn, lộc vừng, phượng có tán lá rộng, cành lá xum xuê, tạo bóng mát tốt. Các loại cây này thường được trồng ở đường phố, sân vườn,…
- Cây cảnh quan:
- Cây có dáng đẹp, hoa thơm: Huỳnh đàn, muồng cũng hay được chọn trồng làm cảnh trong nhà
- Cây bụi có thân cao thẳng, thường được dùng để làm hàng rào hay đồ thủ công
- Tre lấy măng được trồng để làm thức ăn
Tuỳ thuộc từng địa phương, thời điểm mà việc phân chia các loại cây trồng hay nhóm “cây lâu năm gồm những cây gì” sẽ có sự thay đổi. Ví dụ, QĐ 1357/QĐ – UBND Tỉnh Kon Tum, danh mục các loại cây trồng còn xuất hiện thêm nhóm cây dược liệu lâu năm và các loại cây bao gồm cũng có sự khác biệt so với UBND tỉnh Lâm Đồng.
Ngoài ra, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã yêu cầu các địa phương thực hiện:
- Cấp quyền Giấy chứng quyền sử dụng nhà ở và tài sản gắn liền với đất cho chủ sở hữu cây lâu năm
- Rà soát, đề xuất bổ sung vào Danh mục các loại cây công nghiệp lâu năm của địa phương
- UBND các huyện, TP tuyên truyền, phổ biến việc đăng ký, chứng nhận quyền sở hữu cây lâu năm trên địa bàn theo quy định
Như vậy, nếu bạn có ý định trồng trọt, ngoài “cây lâu năm gồm những cây gì” thì hãy tìm hiểu thêm về địa hình, khí hậu và tiềm năng kinh tế của chúng. Ví dụ, nếu chọn cây ăn quả bạn nên trồng các loại cây cho quả hàng năm, có giá trị dinh dưỡng cao. Theo Datxanhdongnambo, nếu trồng cây lấy gỗ thì buộc phải tính toán đầu tư lâu dài.
